پس از ۱۴ سال تعطیلی

قند دزفول با پاییز امسال می‌آید

رئیس هیات اجرایی بازسازی کارخانه قند دزفول گفت : راه‌اندازی این کارخانه، نقطه امید برای کشاورزان منطقه است که از نزدیک شاهد روند بازسازی آن بوده و بنابراین با علاقه‌مندی افزون‌تر نسبت به کشت چغندر اقدام می‌کنند.

از سال ۸۲ که کارخانه قند دزفول در خوزستان اعلام ورشکستگی کرد، بارها و بارها مسئولان اعلام کردند که این کارخانه دوباره راه‌اندازی می‌شود و هرکدام هم زمانی را برای گشایش اعلام کرده‌اند که تاکنون هیچ‌کدام با واقعیت گره نخورده‌اند. از نماینده پیشین مردم شوش در مجلس شورای اسلامی تا استاندارها و فرماندارهای این بخش تاکنون بارها و بارها وعده‌هایی داده‌اند که اجرا نشده است.

این بار اما نوبت به وعده دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر رسیده و برای نخستین بار کسی وعده گشایش دوباره این کارخانه را داده که در حوزه تخصصی این صنعت فعالیت می‌کند.
موضوع راه‌اندازی دوباره کارخانه قند دزفول از آذر سال گذشته با سفر محمدرضا نعمت‌زاده به خوزستان رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفت. هرچند شاید هنوز هم مردم خوزستان به راه‌اندازی این کارخانه در پاییز امسال خوشبین نباشند اما به نظر می‌رسد، این بار موضوع جدی است و پاییز امسال کارخانه قند دزفول بعد از ۱۴ سال راه‌اندازی می‌شود. «گسترش صنعت» در این گزارش به بررسی روند راه‌اندازی این کارخانه در سال‌های گذشته و بررسی شرایط کنونی آن می‌پردازد.

فاز اول کارخانه قند دزفول همزمان با دهه فجر گشایش می‌یابد
به گزارش ایدرونیوز ، پس از اینکه دولتمردان و مسئولان استانی در دوره دولت‌های دهم و نهم ثابت کردند، وعده‌هایشان هیچ تضمینی ندارد نوبت به دولت یازدهم رسید. در سال ۹۵ پس از سفر وزیر به خوزستان قرار شد فاز نخست این کارخانه در دهه فجر سال ۹۵ راه‌اندازی شود.

علیرضا ارغایی، مجری بازسازی طرح‌های سازمان گسترش و رئیس هیات اجرایی بازسازی کارخانه قند دزفول با اعلام خبر راه‌اندازی فاز نخست در دهه فجر سال ۹۵ گفت: روند بازسازی کارخانه تا پایان آبان امسال ۷۰ درصد پیشرفت داشته و درحال‌حاضر توربین‌های شماره ۱ و ۲ نیروگاه آماده راه‌اندازی است و دستگاه تولید بخار (بویلر) شماره ۱ در اوایل دی راه‌اندازی خواهد شد.

ارغایی افزود: درحال‌حاضر فقط ۴ درصد از برنامه عقب هستیم و دلیل آن تامین نشدن اعتبار در خرداد امسال بود که با ۳ ماه تاخیر در شهریور تخصیص داده شد.

این موضوع باعث ۱۵ درصد عقب‌ماندگی از برنامه تا شهریور سال گذشته شد. با این حال با تهیه و اجرای برنامه جبرانی و اضافه کردن تعداد کارگر و پیمانکار، این عقب‌ماندگی در ماه جاری به کمتر از ۴ درصد در پایان آبان رسید. وی با اشاره به اینکه درحال‌حاضر برای بازسازی حدود ۵۳۰ نیروی انسانی در سایت کارخانه مشغول کارند گفت: اعتبارات دریافتی تاکنون ۲۰۰ میلیارد ریال بوده که تمام آن هزینه شده و میزان قراردادها و تعهدات بیش از ۴۷۰ میلیارد ریال است که در صورت تامین مابقی اعتبار تا پایان آذر، ان‌شاالله در دهه فجر شاهد آغاز به‌کار فاز اول کارخانه که شامل تصفیه شکر خام است، خواهیم بود.

بر همین اساس، مطابق برنامه، از اول اردیبهشت ۹۶ این کارخانه آماده دریافت چغندر خواهد بود.
ارغایی با بیان اینکه این کارخانه به منزله یک لکوموتیو است که با راه‌اندازی آن می‌توان قطار اشتغال و توسعه را در منطقه به حرکت در آورد اظهارکرد: راه‌اندازی این کارخانه، نقطه امید برای کشاورزان منطقه است که از نزدیک شاهد روند بازسازی آن بوده و بنابراین با علاقه‌مندی افزون‌تر نسبت به کشت چغندر اقدام می‌کنند.

وی گفت: امسال ۱۰ هزار هکتار در منطقه خوزستان زیر کشت چغندرقند رفته که نسبت به سال گذشته ۵/۲ برابر افزایش نشان می‌دهد و این افزایش به‌دلیل ایجاد امیدواری در میان کشاورزان درباره امکان راه‌اندازی دوباره کارخانه قند دزفول رخ داده است. به همین دلیل پیش‌بینی می‌شود بعد از راه‌اندازی این کارخانه، میزان کشت چغندر قند به ۲۰ هزار هکتار افزایش یابد.
بنا به گفته رئیس هیات اجرایی بازسازی کارخانه قند دزفول کشت هر هکتار چغندر قادر به اشتغال ۵/۲ نفر است که ۱۰ هزار هکتار موجود می‌تواند برای ۲۵ هزار نفر اشتغالزایی کند که ۵ هزار هکتار آن در شوش و دزفول قرار دارد.

بازسازی کارخانه قند دزفول مسیر رو به رشد
پس از شکایت‌های جدی کارگری که به دنبال تعطیلی این کارخانه رخ داد، رئیس دادگستری شهرستان شوش نیز به جمع مصاحبه‌کنندگان درباره وضعیت راه‌اندازی دوباره این کارخانه در استان پرداخت. رئیس دادگستری شهر شوش گفت: بازسازی و راه‌اندازی کارخانه قند دزفول بارقه امیدی را در میان مردم این منطقه ایجاد کرده و به رونق صنعت و کشاورزی می‌انجامد. این کارخانه بیش از ۱۲ سال به‌دلیل ورشکستگی تعطیل شده بود و همان وقت در اختیار دادگستری قرار گرفت و مدیر تصفیه برای آن تعیین شد. کریم محمدی با بیان اینکه از سال گذشته بحث بازسازی و نوسازی این کارخانه مطرح شد، افزود: قانون ورشکستگی، ورود دیگران از جمله مالک را ممنوع کرده و حتی طلبکاران هم نمی‌توانند طلب خود را وصول کنند و از طرفی به‌دلیل اینکه این کارخانه، جایگاه مهمی در صنعت و کشاورزی منطقه داشته و حتی در اقتصاد ملی تاثیرگذار است و به همین دلیل نمی‌توان از بازسازی آن غفلت کرد، دولت برای بازسازی آن اقدام‌هایی را در دست اجرا قرار داد. در همین راستا سعی کردیم موانع و مشکلات قانونی را با مذاکرات و توافقاتی که حاصل شد برطرف کنیم تا مسیر بازسازی این کارخانه هموار شود.
به گزارش «گسترش صنعت»، بر اساس قوانین بنگاهداری اگر کارخانه‌ای بیش از ۱۰ سال راکد بماند و فعالیت تولیدی، نوسازی یا بازسازی در آن انجام نشود، کارخانه مورد نظر از مالک خلع ید می‌شود.
بر این اساس محمدی در ادامه افزود: ساخت این کارخانه درحال‌حاضر از مالک خلع ید شده و هیاتی از امور تصفیه، کار را به عهده گرفته‌اند. اکنون این کارخانه در اختیار دادگستری شهرستان شوش قرار دارد و بر همین اساس مالک حق دخالت در امور کارخانه را نداشته و طلبکاران نیز حق وصول طلب خود را ندارند. بعد از بازسازی دو راه برای پایان مسئله این کارخانه وجود دارد.
نخست این کارخانه از طریق قرارداد ارفاقی به مالک بازگردانده شود و دوم اینکه از طریق مزایده به فروش برسد و پولی که از طریق مزایده به‌دست آمده باید میان طلبکاران تقسیم شود. دولت از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت با استفاده از قانون حمایت از صنایع وارد عمل شده و مسئله بازسازی را به‌عهده گرفته و پیشرفت مناسبی در این مدت به‌دست آمده است. تیم اجرایی تعیین شده به‌وسیله سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران که این کارخانه را از هیات حمایت از صنایع تحویل گرفته، کار بازسازی را به‌خوبی دنبال کرده است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره تاثیرگذاری این کارخانه بر صنعت منطقه و کشاورزی آن گفت: بر اساس گفته کارشناسان و متخصصان، این کارخانه تاثیر فراوانی در بحث کشت چغندر قند و نیشکر دارد و تحول فراوانی به‌لحاظ کشاورزی در منطقه ایجاد می‌کند. همچنین از طرفی این کارخانه باعث رشد اشتغال در حوزه کشاورزی منطقه می‌شود و نیروی کار را برای اشتغال در خود کارخانه جذب خواهد کرد به همین دلیل، انتظار می‌رود رونق چشمگیری در منطقه ایجاد شود.

پاییز، وعده‌ای نزدیک به واقعیت
کارخانه قند دزفول به‌وسیله سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران درحال بازسازی و نوسازی است. پس از به ثمر نشستن پیگیری‌ها و عملیاتی شدن بازسازی کارخانه قند شوش، نعمت‌زاده دستور تامین بخشی از هزینه‌ها به عوامل اجرایی بازسازی این کارخانه را صادر کرد و این موضوع باعث شد، پروژه راه‌اندازی دوباره این کارخانه با سرعت بیشتری همراه شود.

دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر از خودکفایی در تولید شکر تا سال ۱۴۰۰ خبر داد و گفت: پاییز امسال کارخانه چغندر قند دزفول که از سال ۱۳۸۲ تعطیل شده بود دوباره به بهره‌برداری می‌رسد و وارد خط تولید قند و شکر می‌شود.

بهمن دانایی گفت: با توجه به تولید حدود ۷ میلیون تنی چغندر قند در امسال و تلاش برای افزایش ظرفیت کارخانه‌ای تولید شکر پیش‌بینی می‌شود میزان تولید شکر امسال از یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن عبور کند و به حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برسد.

در این صورت به حدود ۳۰۰ هزار تن واردات این محصول نیازمندیم.
وی با بیان اینکه یکی از دلایل افزایش تولید شکر و چغندر قند افزایش ظرفیت استان‌هایی مانند آذربایجان بوده است، افزود: با توجه به کسری معدود این محصول پیش‌بینی برای خودکفایی شکر در کشور نشدنی نیست و با برنامه‌ریزی می‌توان تا سال ۱۴۰۰ و درنهایت تا سال ۱۴۰۱ به خودکفایی دست پیدا کرد.

دبیر انجمن صنفی صنایع قند و شکر ادامه داد: شرط لازم برای خودکفایی در درجه نخست افزایش تولید محصول اولیه یعنی چغندر قند و نیشکر است و در درجه دوم افزایش تولید کارخانه‌های تولیدکننده قند و شکر بوده که ظرفیت تولید ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تن شکر مورد نیاز ایران در داخل وجود دارد و باید این کسری از طریق برطرف کردن برخی ضعف‌ها در تولید چغندر قند پاییزه جبران شود.

پایان تعطیلی ۱۵ ساله کارخانه قند دزفول در پاییز امسال 
دانایی گفت: خوزستان به عنوان قطب تولید چغندر قند و نیشکر تاکنون کارخانه چغندر قند نداشته و محصولات این استان به مناطق همجوار مانند اصفهان ارسال می‌شد اما کارخانه دزفول که از سال ۱۳۸۲ تعطیل شده بود و در دولت گذشته وضعیت اسفناک‌تری پیدا کرده بود در پاییز امسال و اواخر مهر به بهره‌برداری می‌رسد و ظرفیت دریافت حدود ۵۰۰ هزار تن چغندر قند و تولید حدود ۷۰ هزار تن شکر را دارد که در کنار دیگر کارخانه در دست احداثی که حدود دو سال آینده در خوزستان به بهره‌برداری می‌رسد در کل حدود ۲۱۰ هزار تن شکر تولید و یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن چغندر قند دریافت می‌کنند و این استان می‌تواند به عنوان قطب تولید شکر نیز مطرح شود.
بر اساس این گزارش به نظر می‌رسد، کارخانه قند دزفول پس از ۱۴ سال تعطیلی قرار است پاییز امسال دوباره راه‌اندازی شود تا علاوه بر رفع بخش قابل توجهی از نیاز کشور به قند و شکر، استان خوزستان نیز سهم بیشتری در توسعه صنعتی و اقتصادی کشور داشته باشد.

آنچه در زمینه راه‌اندازی دوباره این کارخانه اهمیت ویژه‌ای دارد، حق و حقوق کارگرانی است که ۱۴ سال پیش از کار بیکار شدند و امکان بازگشت به کارخانه برای آنها وجود نداشت.
هرچند به احتمال قوی تعداد قابل توجهی از آنها اکنون دیگر توان کار کردن ندارند اما بر اساس برخی گزارش‌ها تعدادی از کارگران هنوز مطالبات پرداخت نشده دارند. بر این اساس به نظر می‌رسد سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران علاوه بر راه‌اندازی دوباره این کارخانه باید فکری هم برای کارگرانی که ۱۴ سال پیش بیکار شدند و حقوق خود را دریافت نکرده‌اند بکند.

منبع : گسترش صنعت