بررسی اقدامات سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران نشان داد

صنعت خودرو با مشارکت ایدرو بین‌المللی شد

تقویت بخش خصوصی در صنعت خودرو با هدف ایجاد رقابت در بازار یکی از اهداف مهم توسعه‌ای این صنعت پیشران به شمار می‌رود و سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در چند وقت اخیر با امضای دو تفاهمنامه خودرویی و همچنین مذاکره با شرکت‌های خارجی تامین‌کننده، مسیرهای دستیابی به این هدف را کلید زده است.

ساخت و انتقال دانش و فناوری گیربکس اتوماتیک، همکاری برای آغاز پروژه خودروهای برقی، مطالعه و اقدام برای همکاری با برترین خودروسازان تجاری برای تامین نیاز بخش حمل‌ونقل عمومی و همچنین مذاکره و اقدام برای ارتقای قطعه‌سازان داخلی مواردی است که ایدرو به صورت پیوسته در حال پیگیر آنهاست.

از آنجا که سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران به واسطه دولتی بودن، توان بالایی در رایزنی با شرکت‌های خارجی دارد و قادر است تضمین‌هایی را برای همکاری‌های بین‌المللی فراهم کند، این امر می‌تواند زمینه‌های بین‌المللی شدن صنعت خودرو را فراهم کند.

نگاهی به اقدامات این سازمان نیز نشان از اقدامات اساسی در این صنعت دارد.طبق اساسنامه سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، این سازمان حق قانونی در امضای قرارداد مشترک با سرمایه‌گذاران خارجی دارد و می‌تواند به طور مستقل به امضای قرارداد با دولت‌ها یا شرکت‌های خارجی بپردازد و از این طریق نسبت به جذب سرمایه خارجی اقدام کند.

در این اساسنامه، یکی از ماموریت‌های ایدرو عقد قرارداد در زمینه‌ای است که بخش خصوصی توان ورود به آن را ندارد بنابراین ایدرو براساس قانون مجاز به امضای قرارداد با شرکت‌های داخلی و خارجی است. براین اساس در سال گذشته سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران تفاهمنامه‌ای را با رنو به امضا رساند که هرچند محل اختلاف شدیدی بود اما براساس آن، دو محصول این شرکت فرانسوی در ایران به تولید رسیده و ایران تبدیل به مرکز خدمات پس از فروش تخصصی رنو خواهد شد. این شرکت مشترک با سرمایه‌گذاری ۶۰ درصدی رنو و سرمایه‌گذاری ۴۰درصدی ایدرو تاسیس خواهد شد.

سایت خودروسازی بن‌رو نیز از سوی سازمان ایدرو در قبال انتقال و بومی‌سازی فناوری تولید خودرو در اختیار شرکت مشترک با رنو قرار گرفت.منتقدان این قرارداد معتقد بودند این تفاهمنامه مخالف با روح خصوصی‌سازی است اما آنجا که محمدرضا نعمت‌زاده به صراحت اعلام کرد در این قرارداد حضور نگین خودرو، بازوی اجرایی رنو در حوزه واردات، به عنوان نماینده بخش خصوصی است، همگان بر این امر تاکید کردند که خصوصی‌سازی نقطه قوت این قرارداد به شمار می‌رود و نشان می‌دهد دولت عزم جدی برای خصوصی‌سازی خواهد داشت.

خودروسازی دامغان
پس از این قرارداد، ایدرو اقدام به امضای دومین قرارداد خود در صنعت خودرو کرده و تفاهمنامه مطالعه و بررسی ساخت کارخانه خودروسازی در دامغان با مشارکت بخش خصوصی را به امضا رساند.
رئیس هیات عامل ایدرو سیاست این سازمان را توسعه بخش خصوصی و کمک به آنها اعلام و تاکید کرد که این امر مهم در همه قراردادهایی که تاکنون امضا شده، رعایت شده است. بنابراین این تفاهمنامه با مشارکت ۲۰ درصدی ایدرو و ۸۰ درصدی بخش خصوصی عملیاتی و اجرا می‌شود و ایدرو موظف است پس از ۳ سال از راه‌اندازی طرح، نسبت به واگذاری سهام مازاد بر ۲۰ درصد اقدام کند. منصور معظمی تاکید کرد ایدرو در هیچ‌یک از قراردادها سهم مدیریتی ندارد و مدیریت در حقیقت از آن شرکای سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران است که این امر با هدف استفاده از توانمندی‌های بخش خصوصی داخلی و خارجی و کمک به آنها برای سرمایه‌گذاری انجام می‌شود. این قرارداد در حالی بود که منتقدان امضای این قرارداد در کنار قرارداد رنو را دخالت دولت در صنعت خودرو کشور قلمداد کردند.

لاستیک‌سازی آریا تایر هامون
به دلیل وظیفه ذاتی ایدرو روند اقدامات توسعه‌ای ادامه یافت به طوری که این سازمان با ورود به مشارکت برای ساخت کارخانه‌هایی همچون لاستیک‌سازای آریا تایر هامون و از سوی دیگر مذاکره برای ورود خارجی‌ها به صنعت خودرو ایران اقدامات حمایتی خود از صنعت خودرو را ادامه داد.قرارداد ساخت کارخانه تولید لاستیک خودرو در زابل چندی پیش بین شرکت صنایع آریا تایر هامون (از شرکت‌های تابع ایدرو) و شرکت ساختمانی سد و تاسیسات آبیاری (سابیر) با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت و وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به امضا رسید. ظرفیت این واحد تولیدی ۵۰ هزار تن و میزان کل سرمایه‌گذاری این پروژه ۸ هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال و مدت اجرای عملیات ساخت این کارخانه ۴ سال تعیین شده و اشتغالزایی مستقیم آن یک هزار و ۳۴۴ نفر و غیرمستقیم ۵ هزار نفر برآورد شده است. شرکت «آریا تایر هامون» مجری این طرح به نمایندگی از سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) بوده و صددرصد سهام آن متعلق به ایدرو است. براساس پیش‌بینی‌های انجام شده ساخت این کارخانه با هدف صادرات نیمی از تولید انجام می‌شود و توسعه بخش مرکزی استان سیستان و بلوچستان را به همراه خواهد داشت.

آغاز همکاری با قطعه‌سازان برزیلی
برنامه‌ریزی ایدرو با هدف توسعه زیرساخت‌های صنعت خودرو درحالی با امضای قرارداد با تامین‌کنندگان خارجی در این صنعت ادامه یافت که این سازمان توسعه‌ای خود اقدام به برگزاری نشست‌های مشترک با قطعه‌سازان و دست‌اندرکاران خارجی صنعت خودرو کرد تا ضمن آشنایی قطعه‌سازان خارجی با توانمندی‌های ایرانی، زمینه‌های همکاری با طرف خارجی نیز برای دست‌اندرکاران صنعت خودروی ایران فراهم شود که نشست اعضای انجمن قطعات خودروی برزیل با رئیس هیات عامل ایدرو یکی از این نشست‌ها بود که خودروسازان ایرانی و قطعه‌سازان برزیلی توانمندی‌های خود را در این نشست مشترک ارائه کردند. رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران در این نشست مشترک بازار ایران را با توان تولید سالانه ۲ میلیون خودرو و دسترسی به بازار بزرگ کشورهای همسایه و منطقه زمینه خوبی برای مشارکت شرکت‌ها و قطعه‌سازان برزیلی عنوان کرد و گفت: ۱۲۰۰ قطعه‌ساز فعال در ایران ظرفیت بالایی برای سرمایه‌گذاری به شمار می‌رود ضمن آنکه با توجه به شرایط اقتصادی برزیل فرصت خوبی برای شرکت‌های برزیلی برای مشارکت در ایران وجود دارد و به این نتیجه رسیده‌ایم که می‌توان خودروهای ارزان‌تر و با کیفیت بالاتر تولید کرد.
منصور معظمی با اشاره به گردش ۲۶ میلیارد دلاری صنعت خودروی ایران، ۱۶ میلیارد دلار از این رقم را مربوط به تولید خودرو در داخل کشور، ۶ میلیارد دلار مربوط به قطعات داخلی و خارجی و ۴ میلیارد دلار را مربوط به واردات مواد و قطعات خودرو اعلام کرد. در ادامه نیز رودریگو سانتوس سفیر بزریل در ایران از علاقه‌مندی این کشور برای همکاری با ایران خبر داد.

سرمایه‌گذاری برای تولید گیربکس اتوماتیک
بهمن سال گذشته بود که با سرمایه‌گذاری مشترک ایدرو و شرکت پانچ بلژیک، کلنگ احداث کارخانه تولید گیربکس اتوماتیک خودرو در زنجان برزمین‌زده شد. این سرمایه‌گذاری با مشارکت ۲۰ درصدی سازمان گسترش و ۸۰درصدی شرکت پانج بوده و براساس پیش‌بینی‌ها در مدت ۱۲ ماه در شهرک صنعتی علی‌آباد زنجان به بهره‌برداری می‌رسد. تولید سالانه این کارخانه حدود ۱۶۰ هزار دستگاه در سال خواهد بود و میزان تولید داخل آن در گام نخست ۳۵درصد بوده و به سرعت به ظرفیت ۶۵درصد تولید داخل خواهد رسید. در این طرح صادرات ۳۰ درصدی محصولات و قطعات و همچنین ایجاد مرکز تحقیق و توسعه و مهندسی کاربردی برای انطباق انواع گیربکس روی خودرو و داخلی‌سازی ۴۰ درصد قطعات و محورهای گیربکس تولیدی این کارخانه در قرارداد پیش‌بینی شده است. اورتلاو، مدیرعامل شرکت پانچ بلژیک در مراسم عملیات اجرایی این طرح گفت که درحال‌حاضر فرصت مناسبی برای همکاری با قطعه‌سازان ایرانی درباره تولید قطعات خودرویی فراهم شده است و تاسیس این شرکت در ایران استراتژی بین‌المللی شرکت پانچ را کامل‌تر می‌کند. به گفته او، در مرحله نخست تولید گیربکس اتوماتیک ۱۶۰ هزار دستگاه در سال بوده و سعی می‌کنیم این ظرفیت در سال آینده به ۵۰۰ هزار دستگاه افزایش یابد.

منبع : گسترش صنعت