مونتاژ برای کشوری با پنج میلیون بیکار خیانت است

در قسمت دوم گفت‌وگوی دکتر معظمی رئیس هیات عامل ایدرو با  «دنیای‌خودرو» انتخاب تیتر از آن بخش مصاحبه که در مورد قیمت تمام شده وامکان صادرات خودروی ۲۰۰۸ بود به گونه‌ای این موضوع را تداعی‌ می‌کرد که این خودرو تعیین قیمت شده است ولی این برداشت صحیح نیست زیرا منصور معظمی در این گفت‌وگو قیمتی را برای این خودرو اعلام نکرد وهمان‌گونه که در متن مصاحبه آمده قیمت اعلامی برای امکان صادرات این خودرو در سوال خبرنگار ذکر شده بود و نه در پاسخ رئیس هیات عامل ایدرو.

با این مقدمه و با ذکر این که در بخش سوم این گفت‌وگو درباره شرایط بسته شدن قرارداد پژو و این‌که چرا در پسابرجام قراردادهای خودرویی با فرانسوی‌ها بوده صحبت شده است.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و مدیرعامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران می‌گوید: «هیچ محدودیتی برای شرکت‌های بزرگ بین‌المللی خودروساز، در زمینه سرمایه‌گذاری و مشارکت در ایران وجود ندارد. به همه‌شان خوش‌آمد می‌گوییم.» منصور معظمی در بخش سوم این گفت‌وگو به  «دنیای‌خودرو» می‌گوید.

آیا دو قراردادی که با سیتروئن و پژو بسته شده، خوب بوده است؟
حتما بهتر از قبل است.

ولی هنوز قابل تفسیر است؟
خیلی بهتر از گذشته است.

ما تجربه قراردادهای قبل را داشتیم و بر اساس آنها اقدام به امضای قراردادهای جدید کرده‌ایم. اشاره کردید که بالاخره باید در این راه قدم برداشت، اما این قدم را ۱۸،۱۷ سال پیش برداشتیم. برگردیم به دوره گذشته که می‌گفتند صنعت مونتاژ اشاعه پیدا کرد و ما به سمت مصرف محصولات خارجی می‌رفتیم. ما با تولید قدم برداشتیم و بعد دوباره از مونتاژ به مونتاژ رسیدیم. همان موقع که نهضت ساخت قطعات در داخل را راه انداخته بودیم، واشنگتن‌پست گزارشی می‌نویسد و می‌گوید حواستان به بازار ایران باشد. زمان این نیست که یک خودروساز دیگر به این منطقه بیاید و بخواهد مثلا فلان دستگاه خودرو صادر کند.
به لحاظ مارکتینگ این حرف را قبول ندارم. طبیعت بنگاه این است که برای اینکه رو به توسعه برود و سهم بازار بیشتری داشته باشد، باید دارای مزیت رقابتی باشد. مزیت رقابتی یعنی چیزی که شما را از رقیب‌تان متمایز می‌کند. چه اشکالی دارد ما هم خودمان را از بقیه خودروسازان متمایز کنیم اما وقتی شما چیز قابل تمایزی ندارید، طبیعی است که محکوم به فنا هستید.

مسیر نهضت ساخت داخل قدیم درست بود یا نهضت مونتاژ با هدف صادرات امروز؟
اگر امروز کسی برای مصرف داخل مونتاژ کند‌، خیانت کرده است. در همه قراردادهای بسته شده، داخلی‌سازی از ۴۰ درصد شروع می‌شود تا به ۸۰ درصد برسد.

اتفاقا دومین انتقادی که به قراردادها وارد است‌، به همین نحوه انتقال تکنولوژی و تولید مربوط می‌شود.
این توهین به من و شمای مدیر است. به همین دلیل می‌گویم هر کجا قرارداد درست بستیم، تخطی از آن امکان‌پذیر نیست. معنی این حرف این است که ما یا باید خائن باشیم یا بی‌سواد.

هیچ‌کس‌ تایید نمی‌کند که به سمت مونتاژکاری حرکت کنیم. مونتاژ برای کشوری که پنج میلیون بیکار دارد، خیانت است. برای کشوری که بالاترین افراد بیکارش، فارغ‌التحصیلان دانشگاهی‌اش هستند.

اما یک نکته؛ کجای دنیا ۱۲۰۰ قطعه‌ساز دارد؟ این موارد باید با هم در قالب یک سیستم تعریف شوند. ما باید یاد بگیریم که کار مشارکتی انجام دهیم. در حال حاضر ۱۰قطعه‌ساز داریم که مورد تایید رنو هستند. اما تلاش و تاکید بر این است که این تعداد به ۵۰ قطعه ساز برسند.

من با هر کسی که در زمینه قراردادهای خودرو حرف کارشناسی دارد، با کمال میل و با خضوع و خشوع صحبت می‌کنم. من حتی از قراردادهای نفتی دفاع کردم. هرچند امروز در حوزه نفت نیستم، ولی همیشه از قراردادهای نفتی دفاع می‌کنم چون به نفع کشور است و باور دارم ‌IPC می‌تواند کشور را تکان دهد.

آن‌طرف پژو و سیتروئن، اینجا رنو. چرا همیشه فرانسوی‌ها؟ الان که سازمان به‌خوبی می‌تواند مذاکره کند، چرا با شرکت‌های دیگر اروپایی یا شرکت‌های بزرگ‌تر مذاکره نمی‌کند؟
هیچ محدودیتی برای شرکت‌های بزرگ بین‌المللی خودروساز در زمینه سرمایه‌گذاری و مشارکت در ایران وجود ندارد. به همه‌شان خوش‌آمد می‌گوییم. بعضی‌هایشان فعال‌تر آمدند و بعضی‌هایشان نیامدند. ما از آنها استقبال می‌کنیم زیرا ما چنین درخواستی کردیم.

وقتی می‌گویم ما، لزوما نه فقط سازمان گسترش؛ مثلا فولکس مدت‌زمان طولانی است که مذاکره می‌کند. همچنین در حال مذاکره با ژاپنی‌ها یا کره‌ای‌ها هستیم. اما تا وقتی که به‌راحتی می‌توانند صادرات داشته باشند‌، چرا سرمایه‌گذاری کنند؟ وقتی یک شرکت به آسانی می‌تواند محصولاتش را صادر و سود زیادی کسب کند، چرا باید سرمایه‌گذاری کند؟ صنعت خودرو یک سیستم است.

شما نمی‌توانید پیشرفت صنعت خودرو را داشته باشید، بدون اینکه ساب سیستم‌هایش را درست طراحی کنید. بنابراین نظام تعرفه، بحث حمایت‌ها، نظام صادرات و… باید همه در یک تعامل منطقی باشند تا نتیجه‌اش مثل خودروسازهای دیگر شود. در کشور چه سالی تولید خودرو شروع شد؟ ما با خیلی‌ها شروع به‌کار کردیم و آن‌ها امروز خودروساز و سازنده هستند و ما کماکان واردکنند‌ه‌ایم. این‌ اتفاق بدی است.این همان بحث زیرساخت‌هاست که اشاره کردیم.
ما صنایع زیادی را داریم که آنها را هم‌زمان با‌هم پیش می‌بریم ولی کشورهایی که به آن‌ها اشاره می‌کنیم، روی پنج صنعت تمرکز و سرمایه‌گذاری کرده‌اند؟ من چند بار به این موضوع در شورای معاونین اشاره کرده‌ام.

وزارت صنایع باید اولویت‌های صنعتی‌اش را روشن اعلام کند. اگر قرار است حمایتی صورت گیرد، باید از صنعتی حمایت شود که برای کشور مزیت می‌آورد. بنابراین برایم اصلا مهم نیست که فلان کارخانه خوابید، خب بخوابد. باید هم بخوابد. کارخانه‌ای که خودش را با تحولات بین‌المللی و صنعت هماهنگ نکند، محکوم به خوابیدن است.

در دولت آقای روحانی پنج هزار واحد است اما ۱۷هزار واحد جدید آمده‌اند. بازبرمی‌گردم به این بحث که بنگاه‌های ما اگر خودشان را با تحولات و رشد سریع تحولات هماهنگ نکنند، ادامه حیاتشان با سوال جدی روبه‌روست.