این دستاوردها با توجه به شرایط نامطلوب این شرکت در سال‌های گذشته، عملکردی قابل‌توجه به شمار می‌رود و به نظر می‌رسد مدیریت جدید این شرکت، نقش مهمی در دستیابی به ثبات فعلی داشته است. مدیرعامل کشتی‌سازی ایزوایکو حدود ۴سال و نیم پیش، در شرایطی به ایزوایکو آمد که بزرگترین کشتی‌سازی ایران شرایطی بحرانی را تجربه می‌کرد و در کنار بدهی‌های میلیاردی و تعهدات معوقه، بیش از ۲۳۰میلیارد تومان زیان انباشته داشت و قرار بود این شرکت در قبال بخشی از بدهی‌هایش به وزارت دفاع واگذار شود اما عملکرد این شرکت در سال‌های اخیر نشان می‌دهد حالا وضعیت تغییر کرده و نه‌تنها بدهی‌های گذشته تسویه و به تعهدات پیشین این شرکت عمل شده بلکه قراردادهای جدیدی نیز در حال انعقاد است و بخش خصوصی به این شرکت سفارش ساخت شناور می‌دهد. حمید رضاییان اصل، مدیرعامل ایزوایکو، مشکلات پیشین و وضعیت فعلی کشتی‌سازی ایزوایکو را توضیح داده و همزمان از افزایش سهم ایران در بازار کشتی‌سازی جهان سخن می‌گوید. او در زمان برگزاری بیست و دومین نمایشگاه مطبوعات به غرفه «گسترش تجارت» آمد و با ما درباره دستاوردهای ایزوایکو و وضعیت کشتی‌سازی ایران سخن گفت. مشروح این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.
برنامه کشتی سازی ایزوایکو برای ۵ سال آینده
درباره جدیدترین سفارش‌ها و قراردادهای ساخت شناور در ایزوایکو توضیح دهید.
در حال حاضر سفارش و قرارداد جدیدی نداریم اما در حال انعقاد قراردادی با سازمان بنادر و دریانوردی هستیم که مراحل پایانی را می‌گذراند. همچنین مذاکراتی با کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نیز داریم که هنوز به نتیجه نرسیده است. البته با توجه به اتفاقات خوب در دولت جدید، به ویژه در ماه‌های اخیر با اجرای برجام، به نظر می‌رسد مسیر راهبردی خوبی به حوزه دریایی پیش رو خواهیم داشت زیرا نگاه خوبی در حوزه کشتی‌سازی در کشور به وجود آمده که براساس آن، با مدیریت بهتر می‌توانیم به نقطه‌ای برسیم که نیازهای کشور را با تولید داخلی تامین کنیم.
گفته می‌شود سهم ایران از ساخت کشتی دنیا پایین است. آیا با اجرای برجام، فرصت افزایش این سهم به ویژه در ایزوایکو فراهم شده است؟
تحریم در مقطعی از زمان اجازه رشد را به صنعت کشتی‌سازی و بسیاری صنایع دیگر کشور نداد؛ به‌ویژه در حوزه فراساحل شرایط دشواری وجود داشت زیرا علاوه بر تحریم مستقیم امریکا، موسسه‌های رده‌بندی کشتیرانی هم از کشور خارج شدند و این مسئله مشکلات زیادی را به وجود آورده بود.
همه این مسائل دست به‌دست هم داد تا نتوانیم بازار بیرون از کشور را دراختیار داشته باشیم با این حال، در همین شرایط ایزوایکو توانست برنده مناقصه یک پروژه بین‌المللی به ارزش ۱۰ میلیون دلار در عراق شود اما متاسفانه با ورود داعش به عراق، اصل پروژه منتفی شد.
در سال‌های گذشته سفارش‌های محدودی در زمینه تعمیرات شناورها از کشورهای خارجی داشتیم اما به دلیل فعال نبودن بیمه‌های بین‌المللی در ایران نتوانستیم در این بخش حضور چندان دلیل فعالی داشته باشیم.
با همه این مشکلات، وضعیت فعلی ما نسبت به گذشته مطلوب است و به دلیل اجرای برجام، فرصت بسیار مناسبی به‌دست آورده و با شرکت‌های بزرگ، به ویژه در حوزه فناوری، تفاهمنامه‌های مهمی امضا کرده‌ایم.
در سال‌های اخیر صنعت کشتی‌سازی ایران ارتقای قابل‌توجهی پیدا کرده و امروز شریکان خوبی داریم و افکار عمومی نیز چنین نظری دارد زیرا درحال‌حاضر بخش خصوصی، مشتری ما است و این نشان می‌دهد بازار ما یک بازار واقعی است.
وقتی فقط دولت از ما حمایت کند و به ما سفارش دهد به این معنی است که ما سازنده کشتی‌های دولتی هستیم اما وقتی بازرگانان و شناورداران کشور به منظور ساخت و تعمیرات به سراغ ما می‌آیند نشان‌دهنده این است که ما توانسته‌ایم روی پای خود بایستیم.
سفارش‌دهندگان کشتی به طور معمول به تحویل دیرهنگام سفارش خود معترض هستند. در این زمینه چه تلاشی شده تا تعهدات سر وقت تحویل داده شود؟
به تازگی یعنی در ماه گذشته پرونده همه قراردادهای پیشین ما با کشتیرانی جمهوری اسلامی بسته شد. ما در این زمینه چالش بزرگی داشتیم. بیش از حدود ۱۰۰میلیون دلار قرارداد از گذشته بین ایزوایکو و کشتیرانی وجود داشت که در سال‌های گذشته به این قراردادها عمل نشده بود اما با تحویل کشتی ایران ـ کاشان، پرونده این قراردادها بسته شد و این مسئله گشایش‌های بسیار خوبی در روابط ما با کشتیرانی ایجاد کرد.
در ابتدای مدیریت جدید در ایزوایکو یعنی ۴سال و نیم پیش، ۳ موضوع را به عنوان استراتژی اصلی انتخاب کردیم؛ یکی اینکه براساس ماده ۱۴۱ اصلاحیه قانون تجارت، ایزوایکو را از ورشکستگی نجات دهیم، دوم اینکه به تعهدات گذشته عمل کنیم و درنهایت مشتری‌مداری را در راس فعالیت‌های شرکت قرار دهیم.
بر همین اساس در دوران جدید موفق شدیم به بیش از ۹۰ درصد تعهدات‌مان عمل کنیم.
در این راستا حدود ۱۲ تا ۱۴ فروند از شناورهایی را که مربوط به بخش خصوصی و دولتی بود تحویل دادیم و ارتباط مناسبی بین ایزوایکو و مشتریان این شرکت ایجاد شد و برهمین اساس در سال‌های اخیر نگاه به صنایع دریایی تغییر کرده و شرایط ایزوایکو نیز بهبود یافته است.
در بخش فراساحل چه اقدامات جدیدی در ایزوایکو انجام شده است؟
در چند هفته گذشته در زمینه تحویل سکوی «۱۸بی» پارس‌جنوبی رکورد زدیم، به این ترتیب که در ۶۲ روز این سکو را به گاز رساندیم.
پیش‌تر این رکورد متعلق به یک شرکت نروژی بود که در مدت ۶ ماه و ۲۰ روز توانسته بود سکوی دریایی را به گاز برساند، ما در ایزوایکو ۲ سال پیش این رکورد را با نصب سکوی فاز ۱۶ پارس‌جنوبی در مدت ۵ ماه و ۱۰ روز شکسته بودیم و در ماه گذشته هم موفق شدیم رکورد خود را کاهش دهیم. این رکورد در موازنه اقتصادی بازار منطقه در حوزه فراساحل تاثیرگذار است.
برنامه ایزوایکو برای ارتقای کشتی‌سازی داخلی چیست؟
در چند سال گذشته شرکت ایزوایکو را از شرایط منفی و زیان انباشته حدود ۲۳۰ میلیارد تومانی و بدهی ۹۵۰ میلیارد تومانی به شرکت‌ها، بانک‌ها و… به نقطه مطلوبی رسانده‌ایم و تراز ما مثبت شده است. اما براساس برنامه راهبردی که اکنون در ایزوایکو در دست مطالعه است در نظر داریم از سال ۲۰۱۷میلادی تا ۲۰۲۱میلادی یعنی در بازه زمانی حدود ۴ ساله ایزوایکو را وارد جمع ۵ شرکت برتر دنیا در حوزه کشتی‌سازی کنیم برای تحقق این هدف، برنامه‌ریزی مفصلی کرده و با چند شرکت معتبر اروپایی تفاهمنامه‌های خوبی بسته‌ایم. البته هنوز این برنامه نهایی نشده و در ایزوایکو در دست مطالعه است.
از سخنان شما این‌گونه برداشت می‌شود که در آینده مشکل زمان در تحویل سفارش‌ها نخواهیم داشت.
ایزوایکو پیش از این برای ورود رقابتی به بازارهای جهانی با مشکلات هزینه و زمان مواجه بود اما اکنون با مثبت شدن تراز فعالیت‌های شرکت، این مشکلات کاهش یافت، به طوری که زمان ساخت شناور زیر ۶۰متر از ۱۳ سال به یک‌سال رسید.
ما درگذشته مشکلاتی داشتیم اما مهم این است که این مشکل را مدیریت کردیم، به‌طوری که اکنون می‌توانیم شناوری مانند ایران ـ کاشان را که ساخت آن به دلیل شرایط بد گذشته طول کشید، در بازه زمانی ۳۰ماهه تحویل دهیم و اگر آمار سفارشات ما افزایش یابد و امکان سری‌سازی داشته باشیم حتی می‌توانیم این زمان را هم کاهش دهیم.
در واقع امروز در حوزه زمان‌بندی حرفی برای گفتن داریم و می‌توانیم به طور رقابتی کار کنیم اما از سوی دیگر انتظار داریم دیده شویم یعنی انتظار داریم بانک‌ها تعریف درستی از صنایع کشتی‌سازی و دریایی داشته باشند و از ما پشتیبانی کنند تا در کنار همه مجموعه‌ها صنعت دریایی را تقویت کنیم.