مفاد قرارداد رنو را نمی‌گویم

می‌گویند روزی که مقرر شد تا دومین خودروساز فرانسه، دومین قرارداد خودرویی را با ایرانی‌ها امضا کند حتی مدیران خودرویی که در هیات اعزامی ایرانی بودند، تصور می‌کردند خود امضا‌کننده قرارداد هستند، اما زمانی که مهر و امضای رییس ایدرو پای این قرارداد ثبت شد. ماجرای دومین قرارداد خودرویی ایرانی‌ها با پاریس‌نشینان وارد فاز جدیدی شد.

خودروسازی که به نظر می‌رسید باید طرف قرارداد باشد حالا باید تامین‌کننده سایت تولید خودرو شود و سهامدار جزء دو خودروساز تبدیل به خودروساز می‌شد. شاید همین ماجرا باعث شد تا ماجرای رنو– ایدرو به قدری طولانی شود که حتی دیگر منصور معظمی معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران هم برای ذکر خبری جدید در مورد آن خسته‌تر از همیشه پاسخگو باشد. زمانی که از او در خصوص «سرنوشت رنو در ایران» سوال می‌کنم خسته‌تر از همیشه می‌گوید: «چرا انقدر رنو برای شما جذاب است از موضوع دیگری بپرسید. همیشه همه در مورد رنو می‌پرسند.»

در حالی که قرار بود در نخستین ساعات سال ۹۶ قرارداد رنو – ایدرو امضا شود اما این قرارداد ۵ ماه بعد و در ۱۷ مرداد امضا شد . اما تا کنون جز اخبار متفاوت در مورد این قرارداد تقریبا خبری از روال اجرایی و عملیاتی این قرارداد به گوش نمی رسد . حتی شنیده شده که به دستور وزیر صنعت معدن و تجارت بحث بازنگری در این قرارداد مطرح شده است. کمی شفاف تر در مورد این قرارداد صحبت می کنید بالاخره تکلیف قرارداد رنو چه می شود ؟ 

قرارداد رنو از زمان بندی آن عقب تر است و علت آن هم طرف ایرانی است . یعنی ایدرو نتوانسته است به تعهدات خود عمل کند و رنو کاملا به شرایط قرارداد متعهد بوده است و ما بایستی طبق قرارداد سایت بن رو را در اختیار رنو قرار می دادیم اما به دلیل این که علی رغم توافقات قبلی که با مدیریت سایپا صورت گرفته بود ، مدیریت سایپا به تعهدات خود عمل نکرد. این در حالی است که وزیر صنعت معدن و تحجارت وقت(نعمت زاده) دستورات اکیدی برای عمل به تعهدات به سایپا اعلام کرده بود اما این روال انجام نشد .

• چرا؟

دوستان سایپایی نقطعه نظرات خاص خودشان را داشتند که در خور تامل است.

به جهت فاصله ای که ایجاد شده بود با فرانسوی ها جلسه ای برای بازبینی برنامه ها برای اجرایی تر شدن قرارداد برگزار شدو هم اکنون در حال ثبت شرکت برای عملیاتی تر شدن قرارداد هستیم . بنابراین قرارداد از آنچه در گذشته امضا شده هیچ تغیی خاصی نکرده است .

• ولی بعد از بحث هایی که در مورد شروط استاندار سازی خودروهای سال ۹۷ مطرح شد و احتمال خورج خودروهایی از خط تولید قوت گرفت؛ شنیده شد که سایپا در ازای دریافت مجوز تولید دو خودروی سیمبل و کوئید در خط تولید خود سایت بن رو را به ایدرو واگذار کرده است ، این یعنی تغییر خوردوهای موجود در قرارداد رنو – ایدرو

نکته ای که باید ذکر شود این است که ایران خودرو و سایپا باید تعدادی از خودروهای خود را در سال ۹۷ از رده خارج بکنند و ما نیز سهامدار این دو کارخانه خودروساز هستیم به این جهت ما باید کمک کنیم به این شرکت ها که در سال ۹۷ به مشکل خاصی مواجه نشود . به هر حال این واقعیت است که این دو شرکت تعداد زیادی تولید دارند و این محصولاتی که از رده خارج می شوند بازار را تحت شعاع خود قرار می دهند و ما باید جلوی مشکلاتی که خروج این خودروها برای مردم ایجاد خواهند کرد را بگیریم. به این جهت با رنو تفاهم کردیم یک محصولی را تولید شود که در این رنج قیمتی باشد. این تفاهم انجام شد وموفق شدیم در مشارکت جدید بحث تولید ساپیا برای یک محصول جدید با رنو را سامان دادیم . و مجموعه ای از عوامل را در کنار هم قرار دادیم و حالا در مرحله انتقال مالی هستیم که سمت فرانسوی باید پرداخت کنند و مشکلی هم برای پرداخت نیست . با این روال دلایل تاخیر در اجرای این قرارداد در یک سال گذشته را باید از آنهایی سوال کنید که مشکلاتی را در اجرای این قرارداد و انحام سرمایه گذاری ایجاد کردند باید پاسخ دهند .

ما معتقدیم که باید هاب سوم خودروسازی حتما ایجاد شود و فکر می کنیم که اگر خودروسازان خارجی بر اساس شرایط ما وارد بازار ایران نشوند و سرمایه گذاری نکنند ، در نهایت با محدودیت انتخاب مردم در بازار خودرو مواجه می شویم و ما موظف هستیم روالی را در پیش بگیریم که با تولیدات داخلی مردم راضی نگه داریم .

مردم خودرو خوب ، باکیفیت، ارازن می خواهند و انتظار دارند بعد از خرید خودرو خدمات پس از فروش دریافت کنند، انتظارات معقول و منطقی و البته درست. به همین جهت همواره سعی داریم تا درخواست های مردم را به عنوان اولویت های اجرایی در نظر گرفته و در بازدیدهای مختلف نیز از مدیران بخواهیم در این راستا حرکت کنند. بنابراین فکر می کنم باید به سمتی برویم که خودروسازی را از شرایط موجود خارج و به سمت شرایط بهتری و مطلوب هدایت کنیم .

• یعنی می فرمایید بحث بازنگری در قرارداد رنو که به نقل از آقای شریعتمداری مطرح بود را رد می کنید

من نشنیدم در این مورد نظر خاصی داشته باشند.

• بنابراین در چارچوب همان قرارداد اولیه که امضا شد در حال ورود به فاز اجرایی تر هستید، ژس می فرمایید این در چه زمانی ، چه ماهی از سال ۹۷ شاهد افتتاح کارخانه رنو- ایدرو و آغاز تولید محصولات مشترک هستیم ؟

واقعا اگر بخواهیم صادقانه در این مورد صحبت کنیم باید به نتیجه آخرین مرحله مذاکرات با رنو بسنده کنیم که در هفته جاری (۱۷ اسفند تا ۲۴ اسفندماه) توسط معاونت خودرویی ایدرو انجام می شود . تصور می کنم که کارهای اجرایی قرارداد رنو- ایدرو در نیمه دوم سال ۹۷ آغاز خواهد شد .

• آقای مهندس پس موضوع دریافت مجوز تولید دو خودروی سیمبل و کوئید توسط سایپا درست است ؟

به هیچ وجه، این اسامی که به کار بردید مدل های جدیدی است که در توافقی سه جانبه مقرر شد تا سایپا خودرویی جدید را در مجموعه اش تولید کند تا بتواند جایگزین پراید کند . بالاخره ما سهامد

ار سایپا هستیم و باید به زمانی که قرار است خوردوهای پر فروش از خطوط تولید خارج شوند نیز فکر کنیم . به این جهت در توافقی جدید بین سایپا، رنو و ایدرو مقرر شد تا خودروی جدید ؛ نه خودروهای تحت قرارداد رنو- ایدرو در سایپا تولید شود .

• به موضوع خروج خودروهایی که بعد از رعایت استاندارهای ۸۵ گانه باید از خطوط تولید دو خودروساز خارج شوند اشاره کردید، این محدوده بیشتر در رنج قیمت زیر ۵۰ میلیون تومانی است که تقاضای خوبی هم دارد . به عنوان سهامداران این دو خودروساز چه فکری برای جایگزین کردن خودروی جدید دراین رنج قیمتی کرده اید ؛ چون به نظر نمی رسد قیمت خوردوهای که در قرارداد رنو- ایدرو هم نام آنها برده می شود در این رنج قیمتی باشد .

انچه در قرارداد رنو آمده است ،سعی شده تولید خودروهایی باشد که در رنج قیمتی مورد نظر مردم باشد.

• با توجه به قیمت سیمبل و کوئید که عنوان می شود و هم اکنون سیمبل در بازار خرید و فروش می شود اعداد و ارقام بالای ۵۰ میلیون تومان است مخصوصا این که در سال آینده با توجه به نرخ ارز و …. قیمت خودرو متفاوت تر از سال ۹۶ است
این طور نیست .

• یعنی این خودروها تحت قرارداد رنو نیستند ؟

کدام خودروها

• سیمبل، کوئید ،در بازه زیر ۵۰ میلیون و داستر و … در رنج قیمتی بالای ۵۰ میلیون تومان.
بله اینها هستند .

• خوب کدام خودروها زیر ۵۰ میلیون تومان در قرارداد رنو گنجانده شده است

نمی دانم، ولی همان قدر می گویم که خودروهای زیر ۵۰ میلیون تومان در قرارداد وجود دارد .

• چند خودرو در قرارداد رنو- ایدرو وجود دارد .

……. اینها را نپرسید به جای این سوالا در مورد شرایط قرارداد، میزان صادرات و ضعیت قطعه سازان و … بپرسید

• این موضوعات در جای خود مهم هستند ، در خصوص تمام قراردادهای خودرویی ۳۰ درصد از تولید به صادرات تخصیص خواهد یافت، وضعیت قطعه سازان و عقب ماندگی آنها هم بارها بحث شده است اما موضوع نوع خودروهایی که در این قرارداد گنجانده شده نیز مهم هستند، بارها در مورد خودروهایی ذکر نام شده که هم اکنون شما می فرمایید در لیست تان خودروهای دیگری وجود دارد .

اجازه بدهید هرچیزی در زمان خودش نتایج آن اعلام شود

• چرا ؟

هیچ قراردادی را باز نخواهیم کرد، مگر در مورد قرارداد توتال جزییات می دانید مگر در مورد این قرارداد موضوعی عنوان شده است ؟

• قرارداد توتال بسیار بیشتر از رنو تحت تاثیر ترامپ است

این قرارداد هم تحت تاثیر ترامپ قرار دارد. قرارداد یعنی یک رابطه دو طرفه بر اساس منافع دوطرفه .

• آقای مهندس زمانی که یک قرارداد امضا می شود،مشخص است چه محصولاتی تحت این قرارداد تولید شود

بله دقیقا

• چه محصولاتی قرار است در این قرارداد تولید شود

۵ محصول

• کدام خودروها

بعدی

• در چه رنج قیمتی ؟

بخشی زیر ۵۰ میلیون تومان و بخش بیشتری بالای ۵۰ میلیون تومان

• به سراغ بحث قطعه سازان برویم که فرمودید. در حال حاضر قطعه سازان بنا به اذعان آمارها و اظهار نظرهای مختلف در شرایط خوبی قرار ندارند نه از حیث تکنولو‍ژی و نه از لحاظ ماشین آلات . در این قراردادهای جدید چقدر قرار است وضعیت قطعه سازان تغییر کند؟

قطعه سازان در درجه نخست باید خودشان را با تکنولو‍ژی روز همراه کنند، در درجه دوم به سمت سرمایه گذاری بروند و در درجه سوم به سمت به روز رسانی خودشان حرکت کنندو در درجه چهارم بزرگ بشوند. این یک واقعیت است که سایز قطعه سازان ما به جز تعداد محدودی که حدود ۱۰ قطعه ساز هستند در سایز کوچک هستند و به خاطر سایز های کوچک هستند اصلا قدرت رقابت ندارند . چه انتظاری داریم از این قطعه سازان . وقتی امکان رقابت است که تولید صادرات گرا باشد که هم اکنون قطعه سازان ما در سایز فعلی شان امکان چنین تولیداتی را ندارند. چرا باید ۱۵۸۰ قطعه ساز ثبت شده داشته باشیم .

• چرا وزارت صنعت که مجوز به این قطعه سازان داده است به سمت الزام برای ادغام قطعه سازان کوچک و ایجاد قطعه سازان بزرگ نرفته است، در صورتی که بارها در این مورد صحبت شده است ؟ البته در مورد خصوصی سازی خودروسازان در شرایطی صحبت می شود که بیشتر کارشناسان معتقد به آزادسازی هستند نه خصوصی سازی . با این شرایطی که شما می فرمایید چرا به سمت ادغام قطعه سازان پیش نمی رویم ؟

مفهوم ازادسازی یعنی چی؟

• آزادسازی به معنای رقابتی شدن بازار و واگذاری قیمت گذاری در یک بازار کاملا رقابتی برای ارتقا کیفیت

بله درسته منم با شما موافق هستم بگذارید قیمت گذاری کنند

• چرا به این سمت نمی رویم ؟

بگویید شورای رقابت موافقت کند ،از انها بپرسید که چرا اجازه نمی دهد قیمت ها در بازار رقابتی تعیین شود

• خوب شما بعنوان سهامدار خودروسازی ها چرا از وزیر و مجلس نخواستید که یک بار برای همیشه به سمت رقابتی تر شدن بازار پیش بروند ؟

از کجا می دانید نخواستیم یک بار دوستان خودروساز با شورای رقابت جلساتی داشتند امیدواریم به نتایج خوبی برسند.

• هیچ وقت خبری از این درخواست ها شنیده نشد یا هیچ گاه در این مورد اظهار نظر نکردید

شما نشنیدید، ما نباید هر کاری که می کنیم بگویم .انتظار است شما کمک کنید مشکلات حل شود.

• شما در سیبل هستید و هر گفته شما بعنوان یک مسوول دولتی مهم و قابل توجه است . قطعا زمانی که قراردادی یا تصمیم با نقص مواجه می شود نخستین کسی که در سیبل انتقاد قرار می گیرد جنابعالی هستید مانند قرارداد رنو که همیشه از شما سوال می شود .

قرارداد رنو اصلا بد نشده است خیلی خوب است . شما مخالف سرمایه گذاری خارجی هستید .

• اصلا اینطور نیست . من تنها پرسیدم شفاف در مورد قرارداد رنو صحبت کنید ، شاید یکی از دلایلی که این قرارداد این قدر مورد توجه است همین مشخص نبودن برخی مفاد قرارداد است

در کجای دنیا قراردادهای منعقد شده را عنوان می کنند. بروید ببینید اصلا دولت آلمان یا کره قراردادهایی که با شرکای خارجی خود می بندند اجازه می دهند رقبای خارجی شان از آنها مطلع شوند .

• شما بعد از امضا قرارداد رنو اعلام کردید که تا یک زمان مشخص مردم شاهد تردد خودروهایی هستند که تحت این قرارداد تولید و روانه بازار خواهد شد . در حال حاضر یک سال از آن قرارداد گذشته ولی هنوز خبری از این قول نیست

خوب نگذاشتند تا این قرارداد اجرایی شود ، من نمی توانم خارج از واقعیت حرفی بزنم .

• شما مدافع چه نوع نگاهی در خودروسازی هستید ؟

در صنعت خودرو دو تفکر وجود دارد، یک تفکر این است که همین صنعت خودروسازی را هر چه بیشتر بومی کنیم و توسعه دهیم و تفکر دیگر این است که در کنار توسعه این صنعت، نیازمند مشارکت با صاحبان برند و مشارکت با خودروسازان بزرگ است که من این تفکر دوم را قبول دارم و دنبال آن هستم. کما این که در ایدرو هم مدافع این تفکر بودیم و همه قراردادهای منعقد شده در ایدرو یا با مشارکت خارجی بوده است و یا کاملا به بخش خصوصی واگذار شده است. یعنی مدیریت دست آنهاست و ما سهامدار اقلیت هستیم. بله این تفکر من را عده ای قبول ندارند و علیه آنحرف می زنند و در جمع های مختلف به انتقاد از این تفکر بر می آیند. ماهم ابایی نداریم و پاسخ آنها را می دهیم. اما فکر می کنم چنین مقوله هایی را با جنجال رسانه ای نمی توان پاسخ داد باید در محفلی کارشناسی در این مورد صحبت کرد . باید این دو تفکر همدیگر را اغنا کنند. واقع امر این است که توسعه از اجماع نظرات صورت می گیرد.

ببینید چندی است که خودروی ۲۰۰۸ وارد بازار شده که خودروی خوب و زیبایی است و خواهان بسیار زیادی نیز دارد. قیمت آن خوب است اما می توانست کمتر از این باشد، در سال آینده خودروی ۳۰۱ و بعد از ان خودروی سیتروئن وارد بازار خواهدشد . در حقیقت ما در حال وارد کردن سلایق مورد نیاز مردم در بازار هستیم . ما نمی توانیم و نباید دولتها به مردم الزام کنند که از خودروی خاصی استفاده کنند.

ما باید ببینیم سلیقه مردم در چه رنج قیمتی است ، سلیقه عمده به دلیل مسایل اقتصادی در رنج قیمتی ژایین تر از ۵۰ میلیون تومان است. در حال حاضر خودروهای متوسط رو به بالا خواهان زیادی دارند و ما سعی می کنیم بازار را با تاکید بر حداکثر استفاده از توان داخلی مدیریت کنیم.البته در کنار هر دو تفکر باید اجماع برای حداکثر استفاده از توان داخلی صورت بگیرد.

• به تازگی سازمان گسترش و نوسازی صنایع در بحث ریلی فعال شدید

در بحث ریلی قانون برنامه ششم توسعه صنعت ریلی را تاکید کرده است و توسعه صنعت ریلی قدرت رقابت ما را افزایش می دهد چرا که در جابه جایی محصولات و مواد اولیه بسیار تاثیر دارد و قیمت مواد اولیه را کاهش می دهد . در دنیا حمل و نقل عمومی بسیار با صرفه تر از حمل و نقل خصوصی است . برای مثال در همین تهران هر روز صبح بنا به گفته پلیس ۷۰ درصد خودروهای تردد کننده تک سرنشین هستند و لذا توسعه صنعت ریلی تاکید رییس جمهور و برنامه ششم است . ۱٫۵ سال قبل شورای اقتصاد مصوبه ای برای ۲ هزار واگن مترو برای تهران و کلان شهرها به وزارت صنعت معدن وتجارت و وزارت کشور ابلاغ کرد. که از سوی وزارت صنعت، ایدرو و از سوی وزارت کشور سازمان شهرداری ها و دهداری ها کار مشترکی را انجام دادند و تحت این مشارکت مذاکرات بسیار خوبی برای انعقاد قراردادهای ریلی انجام شد که در نوع خود بی نظیر هستند.

• طبق اطلاعاتی که از این قراردادها منعکس شده قیمت های این قراردادها به نسبت قراردادهای گذشته کمتر است که به نوعی موفقیت ایدرو نیز محسوب می شود

بسیار کار خوبی است و پارت اول مناقصه برگزار شد و تقریبا هر واگن حدود ۳۰۰ هزار دلار نسبت به قراردادهای قبلی ارزان تر است. کل واگن های مترو ۱۵۰۰ واکن که همه چینی است و ما معتقدیم که باید ترکیبی از شرکت های دیگر و اروپایی ها باشد چرا رقابت نباشد تا همه در شرایط یکسان در مناقصات شرکت کنند . در حقیقت اتفاق بسیار خوب در این قراردادها تغییر رویکرد از خرید محض به تولید داخلی بود

• ساخت واگن هم از قاعده کلی ۵۱-۴۹ تبعیت می کندیا میزان داخلی سازی بیشتری را در نظر گرفته اید ؟

خیر در این قراردادها بحث تولید داخل تا ۵۵ درصد هم مطرح است یکی از وی‍ژگی های قرارداد های ریلی همین استفاده از توان داخلی بر بستر کارخانه هایی است که در داخل کشور وجود دارند و تا کنون تولید کمی داشتند یا تعطیل بودند ساخته می شود .