معاون توسعه سرمایه گذاری های صنعتی خبر داد:

ایجاد سرمایه گذاری های مشترک با شرکت های معتبر جهانی جهت توسعه صنایع دریایی

پایبندی به سیاستها و استراتژیهای کلان تدوین شده کشور در صنعت دریایی و اجرای مطلوب آن، می تواند یکپارچگی و همسویی اقدامات را از طریق تنظیم روابط ، ایجاد انسجام و هماهنگی بین دستگاههای اجرایی بدنبال داشته باشد

دکتر دلیری معاون توسعه سرمایه گذاری های صنعتی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران همزمان با برگزاری همایش صنایع دریایی درکیش طی گفتگویی با نشریه مهندسی دریا بر اهمیت توسعه صنایع دریایی با توجه به امکانات و ظرفیت های قابل ملاحظه کشور تاکید کرد.مشروح این گفتگو در ذیل می آید:

دکتر دلیری معاون توسعه سرمایه گذاری های صنعتی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران

دکتر دلیری معاون توسعه سرمایه گذاری های صنعتی سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران

* لزوم و اهمیت صنایع دریایی و جایگاه آن در اقتصاد کشور را چگونه می بینید؟

جمهوری اسلامی ایران با داشتن حدود ۵۸۰۰ کیلومتر خط ساحلی و قرارگرفتن در کنار خلیج فارس، دریای عمان و دریای مازندران یک کشور دریایی محسوب می‏شود. ایران با سابقه حضور تاریخی در عرصه دریا، توانمندی‎های فنی و سرمایه غنی انسانی، می‏تواند اساس اقتدار اقتصادی، سیاسی و نظامی خود را بر پایه توسعه صنایع دریایی بنا کند. موقعیت ژئوپلیتیک، منابع غنی انرژی، نقش آفرینی به عنوان کریدور شمال – جنوب درمنطقه جنوب غرب آسیا، دسترسی به آب‎های آزاد و اشتغال‏زایی بالا، تنها بخشی از ظرفیت‎ها‌یی است که به واسطه دریا در اختیار کشور قرار دارد. همچنین صنایع دریایی با توجه به حوزه‏های متنوع آن از قبیل کشتی‏سازی ، فراساحل، شیلات، حمل و نقل، صنایع نظامی و گردشگری، به عنوان یکی از راهبردی‏ترین حوزه‏های صنعتی کشور شناخته شده و مسلماً توجه به این صنعت موجب رشد و شکوفایی اشتغال و اقتصاد کشور می‏شود.

صنایع دریایی ایران از جمله صنایع با سابقه و استراتژیک کشور است که با وجود منابع و ظرفیت‎های بالقوه، دریایی، تجربیات موفق ، سرمایه‎گذاری‎های قبلی، توانمندی‏های موجود از جمله ساخت سکوهای نفت و گاز و شناورها، ظرفیت اشتغال‏زایی در نواحی ساحلی و کمتر توسعه یافته، امکان برنامه‏ ریزی صنعت بر مبنای سطوح مختلف فناوری و وجود نیروی کار نسبتاً ارزان در کشور، می‏توان با جهت‏دهی مناسب صنعت دریایی بر مبنای الگوی توسعه سرزمینی و الزامات بازار از فرصت‏های این صنعت به بهترین شکل بهره برد.

با توجه به ظرفیت های موجود، بازار بالقوه و بالفعل کشور و منطقه، همچنین نقش دریا و صنایع دریایی در حوزه های مختلف نظیر اشتغالزایی، توسعه مناطق محروم، امنیت و اقتدار ملی بطور حتم کشور می بایست در مسیر رشد و توسعه دریا محور حرکت نماید، پایبندی به سیاستها و استراتژیهای کلان تدوین شده کشور در صنعت دریایی و اجرای مطلوب آن، می تواند یکپارچگی و همسویی اقدامات را از طریق تنظیم روابط ، ایجاد انسجام و هماهنگی بین دستگاههای اجرایی بدنبال داشته باشد و با اصلاح برخی زیر ساخت های قانونی و نظام مالی، بانکی و بیمه ای کشور مطابق با خصوصیات صنایع دریایی بالطبع شرایط رقابتی شرکت های داخلی با شرکت های خارجی فراهم میگردد و با حمایت ، تشویق و فراهم آوردن شرایط مورد نیاز جهت فعال شدن هر چه بیشتر بخش خصوصی در صنایع دریایی و بسترسازی لازم جهت فعال شدن صنایع پائین دستی و بالادستی صنایع دریایی، تکمیل زنجیره تامین مواداولیه و تجهیزات را محقق سازیم که در این صورت می توان چشم انداز روشنی برای صنایع دریایی کشور پیش بینی نمود.

* به نظر شما برگزاری همایش صنایع دریایی چه ضرورت و اهمیتی دارد ، ارزیابی شما از همایش های گذشته چیست؟

برگزاری همایش ها و گردهمایی های تخصصی توانسته ضمن ایجاد زمینه مشارکت و بهره گیری از توان کارشناسان خبره دریایی کشور ، بسترهای مناسبی را برای هرچه بیشتر شناساندن این صنعت و تبیین جایگاه و اهمیت آن نزد مسئولان و مدیران کشور فراهم نماید علاوه بر این فرصت تعامل لازم بین کلیه شرکت ها ، سازمانها و مراکز تصمیم گیر در صنایع دریایی جهت طرح موانع و مشکلات و تدوین راهکارهای مناسب ایجاد شده است

لیکن آنچه در حال حاضر اهمیتی بمراتب بیش از گذشته دارد اتحاد و همدلی کلیه سازمان ها و شرکت های فعال صنایع دریایی در استمرار و بهبود فعالیت های گذشته ، جهت به ثمر نشستن اقدامات صورت گرفته و انتفاع کلیه شرکت های صنایع دریایی از پیامدها و مزایای آن است و لازم است در همایش صنایع دریایی با درایت و دوراندشی و در نظر گرفتن منافع و مصالح ملی در صنایع دریایی با تعمیق بخشیدن به محتوای همایش جریان سازی مثبت و ترغیب همه شرکت ها و سازمان ها به فعالیت های جمعی در حمایت و پیشرفت صنایع دریایی صورت پذیرد.

بطور حتم این همایش فرصت مغتنمی برای بیان فعالیت های صورت گرفته در صنایع دریایی اعم از پیشرفت ها ، موفقیت ها و … و همین طور مشکلات ، تنگناها، محدودیت ها و طرح انتظارات صنایع دریایی می باشد

با توجه به عدم رشد متوازن صنایع دریایی با دیگر صنایع کشور و فاصله ایجاد شده جهت تامین نیازهای کشور از طریق صنایع دریایی داخلی، همگرایی کلیه ذینفعان به منظور جبران عقب ماندگی های این صنایع، از مهمترین انتظارات همه فعالان از همایش صنایع دریایی است که به این منظور می توان پیشنهادات ذیل را در جهت هدف گذاری در همایش و برنامه ریزی اقدامات جهت دستیابی به آن پیشنهاد نمود:
– ایجاد فضای همراهی و تعامل هرچه بیشتر کلیه سازمان ها و ارگان های مرتبط و ذینفعان صنایع دریایی و پرهیز از تقابل
– تعیین شفاف حوزه های فعالیت و تقسیم وظایف کلیه سازمان ها و ارگان های مرتبط و ذینفعان صنایع دریایی به منظور جلوگیری از موازی کاری و اتلاف توانمندی ها و ایجاد ناامیدی در حل مشکلات
– ترویج فرهنگ توجه به مباحث کارشناسی و ارائه گزارشات کارشناسی دقیق و مستند بر اساس مطالعات بدر راستای ارائه راهکارهای مشخص و عملیاتی و پرهیز از طرح مباحث کلی و شعاری
– عدم تکرار یکنواخت فعالیت های گذشته همایش و ایجاد ساختاری جدید همسو با نیازهای روز صنایع دریایی
– ایجاد امکان حضور و مشارکت هرچه گسترده تر فعالان حوزه صنایع دریایی در ساختار و ارکان سیاست گذاری و اجرایی همایش

* کارشناسان اقتصادی بر این باورند که رفع تحریم ها تاثیرات مثبت فراوانی در همه بخش های کشور خواهد داشت به نظر شما این رخداد چه تاثیری در صنایع دریایی می تواند داشته باشد؟

رفع تحریم ها در صنایع دریایی نیز همانند سایر بخش ها تاثیرات مثبت خود را داشته است اما با توجه به اعمال تحریم های مستقیم در حوزه صنایع دریایی که نشانگر توجه دشمنان بر اهمیت این بخش از توانمندی کشور دارد، این تاثیرات روندی صعودی و با شیبی ملایم خواهد داشت . رونق در بخش حمل و نقل دریایی کشور و افزایش سهم ناوگان تجاری و نفتکش در ارائه خدمات و جابجایی کالا در سطح ملی و بین المللی، اظهار علاقمندی شرکت های معتبر بین المللی صنایع دریایی جهت مشارکت و سرمایه گذاری در کشور و حضور تیم های متعدد خارجی به منظور همکاری های دوجانبه همگی گویای تاثیرات مثبت رفع تحریم ها در صنایع دریایی است

فضای جدید حاصل از رفع تحریم ها می تواند به ارتقاء سطح دانش فنی و توسعه و تکمیل زیرساخت های صنایع دریایی با استفاده از توانمندی شرکتهای بین المللی و سرمایه های خارجی کمک موثری نماید در کنار این امکان همکاری های مشترک در پروژه های بزرگ ملی با توجه به قانون حداکثر استفاده از توان داخلی، برگزاری دوره های آموزش های بین المللی، استفاده از توان و تجارب مدیریتی و نیروی انسانی همکی فرصتهایی است که می توان در راستای توانمند سازی شرکت های داخلی، ایجاد خودکفایی و تامین نیازهای داخلی کشور با استفاده از توان داخلی، بهره برداری نمود.
مهمترین نکته استفاده از این فرصت براساس برنامه ای مدون، هدفمند و مبتنی بر استراتژی مشخص می باشد تا بتوانیم دستاوردهای لازم را برای صنایع دریایی کشور حاصل نماییم.

* صنعت دریانوردی و صنایع دریایی می تواند یکی از بخش های مهم اقتصادی کشور باشد که توسعه آن با توجه به شرایط اقلیمی و جغرافیایی ایران و برخورداری از دو مرز آبی پهناور در شمال و جنوب کشور، بی تردید نیازمند فراهم کردن زیرساخت های لازم در این حوزه است. تا کنون چه اقدامات مهمی در این زمینه انجام شده است؟

صنعت دریانوردی و صنایع دریایی بطور حتم یکی از بخش های مهم اقتصادی کشور می باشندو همانطور که اشاره شد اعمال اولین تحریم ها به صورت مستقیم و مشخص در این حوزه موید همین موضوع می باشد فراهم ساختن زیرساخت های لازم برای این بخش باتوجه به وسعت و تنوع فعالیت های این بخش قطعا نیازمند عزم ملی و مشارکت جدی تمامی ذینفعان و دستگاه های مرتبط می باشد که با توجه به تاکید موکد و توجه خاص مقام معظم رهبری در خصوص بهره برداری از دریا به عنوان یک فرصت بزرگ در سال های اخیر اهمیت نقش دریا و صنایع دریایی بیشتر مورد توجه قرارگرفته است توسعه، تکمیل و نوسازی زیرساخت های و ظرفیت های تولیدی جهت ساخت انواع شناورها مانند ایجاد حوض های ساخت و تعمیر شناورهای پهن پیکر، به روزآوری و ارتقاء تجهیزات و ماشین آلات صنایع دریایی در کنار ایجاد زیر ساختهای قانونی و نرم افزاری مانند تدوین برنامه استراتژی صنعت دریایی کشور، تدوین برنامه جامع علمی و فناوری دریایی، بررسی جهت اصلاح قانون صنایع دریایی، تقویت ساختارهای قانونی صنایع دریایی مانند شورای عالی صنایع دریایی و حل مشکلات شرکتهای فعال در حوزه های صنایع دریایی از جمله اقداماتی است که در سال های اخیر صورت پذیرفته است هرچند صنایع دریایی به لحاظ اهمیت و گستردگی همچنان نیازمند اقدامات هدفمند و جدی تری می باشد.

* رفع تحریم ها و و شرایط ایجاد شده در عرصه اقتصادی کشور چه شرایطی را در شرکت متبوع شما فراهم کرده و چه برنامه هایی را برای حضور قدرتمند در فضای بوجود آمده دارید؟

قطعاً تغییر شرایط و امکان همکاری و تعامل گسترده با سایر کشورها در حوزه های مختلف صنایع دریایی از جمله بهره برداری از میادین نفت و گاز(صنایع فراساحل)، حمل و نقل دریایی، ساخت و تعمیر شناور وضعیت این امور را بهبود خواهد بخشیده است

با توجه به بازار مناسب ایران و منطقه و ثبات سیاسی و امنیتی مطلوب ایران در منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی و زیر ساخت های موجود در کشور، کشور های دارای دانش فنی و امکانات همگی علاقمند به حضور در ایران و همکاری با کشور می باشند که حضور متعدد هیات های اعزامی از کشورهای مختلف اروپایی، آسیایی نشانگر این موضوع است سازمان گسترش و نوسای صنایع ایران هم با استقبال از فرصت ایجاد شده، اهداف موردنظر خود در همکاری مشترک از جمله انتقال تکنولوژی، استفاده از توانمندی های مدیریتی، بازاریابی بر اساس برند و اعتبار بین المللی کشورهای های علاقمند را از طریق سرمایه گذاری مشترک ایجاد منافع مشترک دنبال می نماید و به هیچ وجه به دنبال دریافت خدمات مشاوره ای و فنی از دیگر کشور و در اختیار قراردادن بازار کشور و منطقه به آنها نمی باشد

همانطور که اشاره شد بهترین روش برای استفاده از توان شرکت ها و یا کشورهای معتبر دارای برند و توان فنی در راستای بهبود وضعیت امور دریایی، ایجاد سرمایه گذاری های مشترک در زمینه های مورد نیاز کشور براساس برنامه های مدون توسعه می باشد که دارای فناوری های نوین و حجم سرمایه گذاری بالا می باشند مواردی مثل طراحی و ساخت دکل های حفاری دریایی، طراحی، ساخت و تعمیر شناورهای پهن پیکر و شناورهایی مانند حمل فراورده های نفتی، FPSO که بتوانیم در قالب سرمایه گذاری مشترک و انتقال توان مهندسی و مدیریتی زمینه خود کفایی کشور و ایجاد زنجیره تامین قطعاتو ماشین آلات آنها را نیز فراهم نماییم.

سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران بعنوان یک سازمان توسعه ای که وظیفه تسهیل نمودن شرایط و ایجاد زمنیه های لازم جهت توسعه هدفمند صنعت کشور را به عهده دارد بهره برداری از توانمندی های موجود صنایع دریایی کشور و حمایت از آنها در عرصه های داخلی و بین المللی را با جدیت دنبال نموده است و بر این اساس باتوجه به دراختیار داشتن سهام بزرگترین مجتمع صنایع دریای کشور یعنی شرکت مجتمع کشتی سازی و صنایع فراساحل ایران ( ایزوایکو ) و برخورداری از اختیارات قانونی، بعنوان مهمترین مجموعه صنعتی و اثرگذار در حوزه صنت ساخت و تعمیر کشتی و صنایع فراساحل، با شرکتهای معتبر بین المللی از کشور هایی نظیر چین ، کره جنوبی، ایتالیا جهت سرمایه گذاری مشترک و انتقال تکنولوژی تقاهمنامه همکاری امضا و مبادله نموده است و مذاکرات مستمر و جدی در خصوص عملیاتی شدن آن در دست پیگیری است همچنین در راستای توسعه بازارهای بین المللی و ایجاد فرصت برای شرکت های داخلی جهت ارائه خدمات و محصولات مذاکرات جدی را با شرکتهای از امریکای جنوبی، آسیای میانه و غیره صورت داده که اقدمات اجرایی آن در دست انجام می باشد.

* آیا پیشرفت علوم دریایی متناسب با ظرفیت موجود در ایران است؟در واقع آیا از ظرفیت های دریایی ایران به درستی استفاده شده است؟
بر پایه آمار منتشره ایران جزو ۱۰ کشور اول دنیا در زمینه تولید و ارائه مقالات علمی و تحقیقاتی در حو.زه صنایع دریایی است همچنین ایران جزو پنج کشور اول دنیا در خصوص فارغ التحصیلان مهندسی می باشد که این موارد همگی قابل تحسین و ارزش آفرین است اما آنچه می بایست به عنوان خروجی این مولفه های علمی در بخش صنعت صورت پذیرد همچنان نیاز به کار و تلاش بیشتر و همکاری و مشارکت جدی و نزدیک صنعت و دانشگاه در حوزه صنایع دریایی دارد که ایجاد و فعالیت شرکت های دانش بنیان و حمایت های جدی از این شرکت ها نوید بخش چشم انداز مناسب برای علوم دریایی کشور می باشد

انچه حائز اهمیت است تحقق فعالیت های مبتنی بر دانش و فناوری در حوزه صنایع دریایی مطابق با استانداردهای بین المللی، نیاز کارفرمایان و منطبق با توانمندی های اجرایی و عملیاتی شرکت های صنعتی می باشد که حاصل این امر اعتماد کارفرمایان و بالطبع استمرار ارجاع سفارشات و در نهایت استفاده از توان سازندگان داخلی کشور خواهد بود

ماهیت صنایع دریایی و جغرافیایی محل فعالیت شرکت های صنایع دریایی ضرورت توجه جدی به مقوله دانش فنی و فناوری دریایی را اجتناب ناپذیر می نماید.

* با توجه به تصویب سند جامع توسعه دریایی کشور، برگزاری همایش صنایع دریایی تا چه اندازه می تواند در اجرایی شدن این سند مهم، تاثیر گذار باشد؟

تنظیم این سند، اقدام موثری در هدفمند سازی و همسویی اقدامات حوزه علمی و فناوری صنایع دریایی است که می تواند ثمرات مفیدی به همراه داشته باشد، همایش صنایع دریایی لازم است بطور خاص نسبت به تببین نحوه شکل گیری، اهداف و برنامه ها، الزمات و نتایج مورد انتظار از تدوین و اجرایی این سند در قالب کارگاه آموزشی اقدام نموده و با استفاده از نظرات خبرگان و فعالان صنایع دریایی حاضر در همایش زمینه لازم را اولاً به منظور ایجاد اتفاق نظر در اجرای سند به صورت هم افزا توسط همه ذینفعان و ثانیاً جهت اصلاح و بازنگری سند، فراهم آورد.