مزایای یک رویداد صنعتی
تولید یکی از پیشران‌‌های حرکت کشور به سمت رونق اقتصادی است؛ بخشی که در سال جاری سعی شده تا با برنامه‌‌‌ریزی‌‌های همه‌جانبه از یک‌سو و تعامل با سایر بخش‌های صنعتی و تولیدی کشور و همراهی بخش خصوصی از سوی دیگر تاثیرگذاری آن در روند اقتصادی افزایش یابد و این بخش جایگاه اصلی خود را به عنوان لکوموتیو توسعه صنعتی و رشد اقتصادی کشور به‌‌ویژه در شرایط خاص کنونی ارتقا بخشد. از همین‌رو وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال جاری برنامه‌هایی برای تحقق دستور‌العمل «رونق تولید» در چند محور تدوین کرده تا عبور از این دوره سخت را برای تولید تسهیل کند. اما یکی از رویکردهای مهم وزارت صنعت در سال ۹۸، که قرار است با برپایی نمایشگاهی کلید بخورد، «توسعه تولید و تعمیق ساخت داخل» است که ۱۰ برنامه کاری برای آن به شرح زیر تعریف شده است:
۱- فعالسازی ظرفیت‌خالی واحدهای تولیدی در راستای رونق تولید با تسهیلاتی معادل ۱۴ هزار میلیارد ریال که هدف کلی پروژه فعالسازی ظرفیت خالی در ۲ هزار تولیدی کشور است.
۲- «اجرای پروژه توسعه تولید و تجارت صنایع نساجی و پوشاک» دومین برنامه کاری در محور نخست است که هدف کلی این برنامه؛ رشد تولیدات نساجی و پوشاک به میزان ۲۵ درصد با ایجاد اشتغال ۹۳ هزار نفر خواهد بود. از الزامات مورد نیاز این پروژه تخصیص و تامین منابع به عنوان سرمایه در گردش به میزان ۴۴ هزار میلیارد ریال و تخصیص و تامین منابع ارزی از محل صندوق توسعه ملی مشمول اعمال نرخ ترجیحی
۴ درصد به عنوان سرمایه ثابت طرح‌های صنایع نساجی، پوشاک و چرم طی یک دوره ۵ ساله به میزان ۲۸۰۰ میلیون یورو است.
۳- «اجرای پروژه ساماندهی و تکمیل محصولات لوازم خانگی» از دیگر برنامه‌های طرح توسعه تولید به شمار می‌رود که هدف کلی افزایش ظرفیت تولید یخچال به تعداد هزار دستگاه، ماشین لباسشویی ۸۰۰ هزار دستگاه و بخاری گازسوز هرمتیک هوشمند ۳۰۰ هزار دستگاه است، ۴- «اجرای پروژه توسعه صنایع دریایی» از دیگر برنامه‌های در دستور کار وزارتخانه صنعت است که هدف کلی پروژه، احیای صنعت دریایی و تامین شناورهای مورد نیاز کشور است. منابع مورد نیاز آن ۷۹۳ میلیون یورو تخمین زده شده است.
۵- «نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی سنگین به تعداد ۲۰۲ هزار و ۵۰۰ دستگاه انواع ناوگان تجاری» با هدف کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش آلایندگی هوای کلان‌شهرها ایجاد و تثبیت اشتغال در زنجیره شبکه حمل و نقل کشور به تعداد ۲۷ هزار نفر و نوسازی ۶۷ هزار و ۵۸۶ دستگاه در سال ۱۳۹۸ است.
۶- حمایت از تامین و توسعه ناوگان حمل و نقل ریلی به تعداد ۱۳ هزار و ۱۰۰ انواع واگن با هدف تحقق اهداف ماده ۵۴ برنامه ششم و توسعه استفاده حداکثری از توانمندی‌های واگن‌سازان و مجموعه‌سازان داخلی و استفاده از ظرفیت بلااستفاده شرکت‌های واگن‌ساز داخلی.
۷- بازسازی و نوسازی صنایع و صنوف تولیدی با حداقل تعداد ۱۵۰۰ واحد و با هدف ارتقا و به‌روزآوری سخت‌افزاری، نرم‌افزاری، ساختاری و مدیریتی صنایع و صنوف تولیدی به منظور بهبود بهره‌وری و رقابت‌پذیری صنعتی.
۸- «توسعه کارآفرینی و تجارت فرش دستباف» که با هدف تلاش برای حداکثر‌سازی مشارکت اقتصادی کارآفرینان و فعالین علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در حـوزه فـرش دستباف و بهره‌گیری مناسب از ظرفیت‌های جمعیت فعال کشور در حوزه فرش دستباف در اولویت کاری قرار خواهد گرفت.
۹- اجرا و پیاده‌سازی پروژه توسعه خوشه‌های صنعتی به تعداد ۴۰ خوشه صنعتی با هدف توسعه کسب و کارهای خرد، کوچک و متوسط و رونق تولید، ۱۰- اجرای برنامه‌های ارتقای کیفیت محصولات تولیدی در ۵۰۰ واحد صنعتی در صنایع لوازم خانگی و خودرو.
بزرگ‌ترین آوردگاه صنعتی
اما محورهای مهم این نمایشگاه از دید سکاندار وزارت صنعت، معدن و تجارت چیست؟ رضا رحمانی ضمن تاکید بر تحقق «نهضت ساخت داخل»، حضور و نقش مراکز علمی، پژوهشی و فناوری را در این مسیر بی‌بدیل توصیف کرده و معتقد است که خودکفایی، فعالسازی ظرفیت‌های خالی واحدها، افزایش صادرات، مدیریت ارز، ایجاد اشتغال پایدار در کشورمان و در شرایط امروز منوط به عملیاتی شدن اهداف نهضت ساخت داخل است. وزیر صمت با تاکید بر اینکه همه واحدهای بزرگ صنعتی مستقلا و همه واحدهای کوچک و متوسط در قالب انجمن‌ها و تشکل‌های صنفی خود مکلف به برگزاری نمایشگاه دایمی معرفی نیازمندی‌های خود در بخش تامین قطعات و تجهیزات هستند، عنوان می‌کند: در همین راستا شرکت‌های خودروسازی و تولید فولاد در این موضوع باید به عنوان پیشگام عمل کنند. بنا به اظهارات رحمانی، نمایشگاه‌هایی از این دست بهترین شرایط ممکن را برای معرفی نیازمندی‌های بخش صنعت به همه دانشگاهیان و محققان کشور فراهم می‌کند. وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین با بیان اینکه داخلی‌سازی نیازمندی‌های صنعتی و معدنی کشور، محدود به زمان نیست و باید تا تحقق خودکفایی کامل در بسیاری از صنایع این برنامه را با جدیت دنبال کرد، می‌گوید: بدون هیچ تردیدی حتی اگر شرایط تحریمی هم به ما تحمیل نشده بود، برای قطع برخی وابستگی‌ها و پایداری اقتصادمان ضرورت دارد که ساخت داخلی را جدی بگیریم. از سوی دیگر، محمدباقر عالی رییس هیات عامل ایدرو، هم هدف از برگزاری نمایشگاه را به‌هم‌رسانی صنایع با سازندگان و مراکز فناور به منظور داخلی‌سازی قطعات در سال رونق تولید عنوان می‌کند و می‌افزاید: این نمایشگاه بزرگ‌ترین و مناسب‌ترین آوردگاه ملی برای مذاکرات دو و چندجانبه میان طرفین تقاضا در گروه‌های صنعت خودرو و قطعات آن، لوازم خانگی، صنایع معدنی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، مخابرات و صنایع دریایی با طرفین عرضه نظیر دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، شرکت‌های دانش‌بنیان، سرمایه‌گذاران، کارآفرینان و صندوق‌ها و ساختارهای حمایتی و… به کمک واسط‌های فناوری و صنعتی است.
اثر مثبت این رویداد از نگاه فعالان صنعتی
حال این پرسش قابل طرح است که برگزاری «نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» تا چه اندازه می‌تواند محرکی قوی برای عمق بخشیدن به صنایع داخلی باشد و فعالان صنعتی در این باره چه دیدگاهی دارند؟ در همین رابطه، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران در گفت‌وگو با «اعتماد» برگزاری نخستین «نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» را مثبت ارزیابی کرده و در این باره می‌گوید: برگزاری این نوع از نمایشگاهها را می‌توان فعالیتی مثبت و حرکت رو به جلو توصیف کرد؛ چراکه تولیدکنندگان می‌توانند تولیدات و توان تولیدی خود را اطلاع‌رسانی و در معرض نمایش بگذارند.
سید عبدالوهاب سهل‌آبادی با تاکید بر اینکه تولیدکنندگان باید با حضور در این نمایشگاه، محصولات تولیدی خود را تبلیغ و در معرض دید همگان قرار دهند، از سه ضلع اصلی مثلث رونق تولید داخلی صحبت به میان می‌آورد. به گفته رییس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران، نخستین ضلع مثلث رونق تولید، همان تولیدات باکیفیت است و ضلع دیگر مصرف‌کنندگان داخلی هستند که بازار مصرفی و شبکه توزیع کشور را شکل می‌دهند. بر همین اساس، برگزاری این نمایشگاه می‌تواند فرصتی برای معرفی محصولات تولید داخل به جامعه مصرفی کشور باشد. اما آخرین ضلع این مثلث، «دولت» است که یکی از نقش‌های آن در رونق تولید، برگزاری این نوع نمایشگاهها برای عرضه تولیدات داخلی و معرفی محصولات آنها است. سهل‌آبادی اما بر این موضوع تاکید دارد که یک تولیدکننده، برای ورود به این نمایشگاه باید به یک خود ارزیابی منطقی نیز دست بزند. از سوی دیگر، سخنگوی اتحادیه تولیدکنندگان لوازم خانگی در پاسخ به «اعتماد» درباره ضرورت برگزاری این نمایشگاه، می‌گوید: قطعا برگزاری این نوع نمایشگاهها می‌تواند اثرات مثبتی بر تعمیق ساخت داخل و رونق تولید داشته باشد. محمدرضا غزنوی با بیان اینکه پیش از این نیز نمایشگاه‌هایی از این دست با ابعاد کوچک‌تر برگزار شده، می‌افزاید: به‌طور مثال، یک شرکت فولادی تمام کالاها و قطعات مورد نیاز خود را در کارخانه خود به صورت نمایشگاهی کوچک عرضه و عنوان کرد که هر تولیدکننده‌ای که توان تولید داشته باشد، می‌تواند در این نمایشگاه کالاها را مشاهده و در صورت تولید به ما ارایه کند که اثرات مثبتی را در پی داشت. از این منظر و به گفته این فعال صنعتی، برگزاری این نوع نمایشگاهها شرایط مناسبی برای تولید ایجاد می‌کند؛ چراکه تولید کشور از چند جنبه دچار مشکل است. بنا به اظهارات او، ما در بحث اطلاع‌رسانی با مشکل مواجه هستیم؛ چراکه اطلاعات در دسترس همه افراد قرار نمی‌گیرند و مرکزی برای این کار وجود ندارد؛ برهمین اساس، این نمایشگاه می‌تواند در زمینه اطلاع‌رسانی موثر واقع شود. محمدرضا نجفی‌منش رییس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان هم درباره اثرات مثبت برگزاری نمایشگاه ساخت تولید داخل به «اعتماد» می‌گوید: ما جزو پیشنهاد‌دهندگان برگزاری چنین نمایشگاهی بودیم تا از این طریق صاحبان بنگاه‌ها بتوانند محصولات و کالاهای ساخت خود را که از نقاط قوت ما به شمار می‌رود، معرفی کنیم. رییس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازان اما بر این موضوع نیز تاکید دارد که با برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌توان نقاط ضعف و کمبودها را نیز شناسایی کرد و در مسیر بهتر شدن برنامه‌ریزی کرد و پیش رفت. او در این عین حال نقش رسانه‌ها در ترویج و تبلیغ این رویدادهای صنعتی در سطح ملی را پررنگ توصیف می‌کند و در ادامه با اشاره به اینکه هم‌اکنون ۴۴۰۰ شرکت دانش‌بنیان در کشور وجود دارد، می‌گوید: اگر هریک از دانشجویان این رشته‌ها تنها روی ساخت یک قطعه هم تمرکز کنند، قطعا راهکاری برای برون‌رفت از مشکلاتی که هم‌اکنون برای تامین قطعات با آن روبرو هستیم، رفع خواهد شد. از سوی دیگر، رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران هم معتقد است که برگزاری این نمایشگاه می‌تواند رویکرد مثبت و تبلیغاتی در فضای ناامید‌کننده‌ای که رسانه‌های غربی درباره وضعیت نابسامان اقتصادی ایران ایجاد می‌کرده‌اند، ارایه کند. رضا امیدوار تجریشی در گفت‌وگو با «اعتماد»، می‌گوید: شرکت‌ها و تولیدی‌های داخلی نیز با توجه به اینکه آخرین دستاوردهای خود را در این فضا معرفی می‌کنند، می‌توانند به تفاهمنامه‌هایی مثبت در این راستا دست یابند. او تاکید می‌کند، اگر بعد تبلیغاتی و رسانه‌ای این موضع بیشتر باشد و عموم مردم و جامعه نخبه ما و جامعه دانشگاهی و مهارت‌دیده در آن حضور فعال داشته باشند، روند مثبت این نمایشگاه بیش از پیش خواهد بود. بنا به اظهارات او، اکنون صنعت ما نیاز به افرادی با مهارت فنی بالا دارد و این مهارت صرفا نیازمند تحصیلات آکادمیک نیست؛ بلکه افرادی باید وارد این عرصه شوند که توان ارایه پیشنهادهای مثبت و طرح‌های جدید در حوزه صنعت دارند. رییس خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان ایران اظهار می‌کند: نهادهای مالی و بانکی هم می‌توانند در این نمایشگاه حضور داشته باشند و کمک‌های خود را به واحدهای تولید ارایه کنند و همکاری چند جانبه‌ای به وجود بیاید.
حمایت مجلسی‌ها
البته برگزاری چنین رویدادی مورد حمایت مجلسی‌ها نیز قرار گرفته است؛ به‌طوری‌که علی گلمرادی نایب‌رییس فراکسیون اشتغال مجلس شورای اسلامی، هم با اشاره به برگزاری نخستین نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید در اظهاراتی عنوان می‌کند با بیان اینکه برگزاری این نوع نمایشگاهها برای نشان دادن توانمندی‌ها و ظرفیت‌های داخل است، تصریح می‌کند: برپایی این نمایشگاهها در راستای حمایت از تولید و تولیدکننده داخلی است. او این اقدام وزارت صنعت، معدن و تجارت را در برگزاری «نمایشگاه فرصت‌های ساخت داخل و رونق تولید» کار ارزنده و مثبتی ارزیابی می‌کند و می‌افزاید: این اقدام باید مورد حمایت همه دستگاه‌ها، نهاد‌ها و مسوولان قرار گیرد. نایب‌رییس فراکسیون تولید و اشتغال مجلس در نهایت با تاکید بر اینکه قطعا مجلس شورای اسلامی از این اقدام وزارت صنعت، معدن و تجارت حمایت می‌کند و دولت هم باید از مسوولان و دست‌اندرکاران این اقدام حمایت کند، اظهار می‌کند: حضور مسوولان در این نمایشگاه می‌تواند نشانه اهمیت دادن مسوولان به صنعت داخل و ایجاد انگیزه برای رونق تولید باشد. «نمایشگاه ساخت داخل و رونق تولید» که قرار است از ۲۷ الی پایان تیرماه ۱۳۹۸ در محل دایمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار شود، فرصت مناسبی برای متخصصان و فناوران به منظور شناسایی چالش‌ها و نیازهای صنعت و عقد تفاهم‌نامه همکاری برای داخلی‌سازی این نیازها خواهد بود. علاقه‌مندان می‌توانند جهت کسب اطلاعات بیشتر در خصوص حضور در نمایشگاه ساخت داخل و رونق تولید به نشانی tavaniran.idro.ir مراجعه کنند.
منبع : روزنامه اعتماد